برنامه "زندگی به روایت قرآن" در شب های فرهنگی و دینی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد

پنجمین برنامه از مجموعه برنامه های شب های فرهنگی دانشگاه در ماه مبارک رمضان با عنوان "زندگی به روایت قرآن"به همت انجمن علمی-دانشجویی علوم قرآن و حدیث به صورت برخط برگزار شد.

 به گزارش معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، پنجمین برنامه از مجموعه برنامه های شب های فرهنگی دانشگاه با عنوان "زندگی به روایت قرآن"، با حضور دکتر علیرضا آزاد آملی، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد و رئیس اندیشکده دانشگاه فردوسی مشهد، سه شنبه، ۱۴ اردیبهشت ماه، به همت انجمن علمی-دانشجویی، علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبائی در بستر مجازی برگزار شد.

دکتر آزاد آملی در ابتدای این نشست ضمن صحبت پیرامون زندگی و معنای آن در قرآن با رویکرد فلسفی، به بیان هدف و سبک زندگی، ماهیت و چیستی زندگی و همچنین تصویر ارائه شده از زندگی بر اساس قرآن پرداخت.

وی عنوان کرد: در قرآن به دو نوع حیات مادی و اخروی اشاره شده است. خداوند در آیه ۲۵۸ سوره بقره درباره حیات مادی چنین می فرمایند:«أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذی حَاجَّ إِبْرَاهِیمَ فِی رَبّهِ أَنْ آتَاهُ اللَّهُ الْمُلْکَ إِذْ قَالَ إِبْرَاهِیمُ رَبّیَ الَّذی یُحْیِی وَیُمِیتُ قَالَ أَنَا أُحْیِی وَأُمِیتُ قَالَ إِبْرَاهِیمُ فَإِنَّ اللَّهَ یَأْتِی بالشَّمْسِ مِنَ الْمَشْرِقِ فَأْتِ بهَا مِنَ الْمَغْرِب ». در آیه ۱۲۲ سوره انعام نیز پیرامون حیات فکری می فرمایند:« أَوَمَنْ کَانَ مَیْتًا فَأَحْیَیْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا یَمْشِی بهِ فِی النَّاسِ کَمَنْ مَثَلُهُ فِی الظُّلُمَاتِ لَیْسَ بخَارِجٍ ». همچنین در آیه ۲۴ سوره مبارکه الأنفال می فرمایند:«یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا استَجیبوا لِلَّهِ وَلِلرَّسولِ إِذا دَعاکُم لِما یُحییکُم ۖ وَاعلَموا أَنَّ اللَّهَ یَحولُ بَینَ المَرءِ وَقَلبهِ وَأَنَّهُ إِلَیهِ تُحشَرونَ». برای حیات انسانی که از آن با واژه زندگی یاد می شود، چهار ویژگی و مختصات ذکر شده است.

 عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: نخستین ویژگی از حیات انسانی این است که، قرآن بر اساس توحید، زندگی و مرگ را مخلوق خداوند می داند. در این منظومه توحیدی خداوند غیر از آفرینش زندگی، آفریننده مرگ نیز است. در آیه ۲ سوره ملک آمده است:«الَّذی خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَیاهَ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا». برخی انسان ها، به زندگی و مرگ نگاه مادی دارند که به آنها مادیون می گویند و خداوند در آیه ۲۴ سوره جاثیه از قول آنها چنین سخن می گوید:«وَقَالُوا مَا هِیَ إِلَّا حَیَاتُنَا الدُّنْیَا نَمُوتُ وَنَحْیَا وَمَا یُهْلِکُنَا إِلَّا الدَّهْرُ ۚ وَمَا لَهُمْ بذَٰلِکَ مِنْ عِلْمٍ ۖ إِنْ هُمْ إِلَّا یَظُنُّونَ»ف نقطه مقابل آنها «و ما یحیینا الا الدهر» است.

وی ادامه داد: بر اساس«حیات الدنیا و حیات الآخره»، دو نوع زندگی داریم که اصالت با حیات اخروی است. در سوره فصلت آمده است، «نَحنُ أَولِیاؤُکُم فِی الحَیاهِ الدُّنیا وَفِی الآخِرَهِ ۖ وَلَکُم فیها ما تَشتَهی أَنفُسُکُم وَلَکُم فیها ما تَدَّعونَ»، یعنی ما در دنیا و آخرت یاران و دوستداران شماییم و برای شما در بهشت ابد هر چه مایل باشید یا آرزو و تقاضا کنید همه مهیّاست. بنابراین هر دو حیات دنیوی و اخروی آماده است و بشر می تواند از بین این دو حیات یکی را انتخاب کند. این دومین ویژگی حیات انسانی است.

دکتر آزاد آملی در خصوص سومین ویژگی حیات انسانی گفت: اصل حیات، حیات اخروی است. خداوند در آیه ۶۴ سوره عنکبوت می­فرمایند:«وَمَا هَٰذهِ الْحَیَاهُ الدُّنْیَا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ ۚ وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَهَ لَهِیَ الْحَیَوَانُ ۚ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ». در این آیه، از زندگی دنیوی با تعبیر لهو و لعب نام برده می شود در حالی که از زندگی اخروی با تعبیر حیوان نام برده می شود و این یعنی زندگی اصیل و حقیقی، زندگی اخروی است.

وی با بیان اینکه چهارمین ویژگی حیات انسانی،ناچیز بودن حیات دنیوی در برابر حیات اخروی است، افزود: خداوند در آیه ۲۶ سوره رعد، زندگی دنیوی را بسیار ناچیز می داند و چنین می فرمایند:«اللَّهُ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ وَیَقْدرُ ۚ وَفَرِحُوا بالْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَمَا الْحَیَاهُ الدُّنْیَا فِی الْآخِرَهِ إِلَّا مَتَاعٌ». در این آیه از زندگی دنیا با تعبیر متاع یاد می کند، یعنی شما باید زندگی دنیوی را بدهید تا زندگی اخروی را به دست آورید. البته کسی که دنیا را بخواهد خداوند مسیر دستیابی به دنیا را برای او فراهم می کند و او را از رسیدن به زندگی دنیوی منع نمی کند.

رئیس اندیشکده دانشگاه فردوسی مشهد در بخش دیگری از این نشست با اشاره به حیات طیبه، گفت: خداوند در آیه ۳۲ سوره اعراف می فرمایند:«قُلْ مَنْ حَرَّمَ زینَهَ اللَّهِ الَّتِی أَخْرَجَ لِعِبَادهِ وَالطَّیِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ ۚ قُلْ هِیَ لِلَّذینَ آمَنُوا فِی الْحَیَاهِ الدُّنْیَا خَالِصَهً یَوْمَ الْقِیَامَهِ ۗ کَذَٰلِکَ نُفَصِّلُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ». بگو: چه کسی زینت‌های خدا را که برای بندگان خود آفریده حرام کرده و از صرف رزق حلال و پاکیزه منع کرده؟ بگو: این نعمتها در دنیا برای اهل ایمان است و خالص اینها (یعنی لذات کامل بدون الم، و نیکوتر از اینها) در آخرت برای آنان خواهد بود. ما آیات خود را برای اهل دانش چنین مفصل و روشن بیان می‌کنیم.

وی در پایان به تبیین سوالات اصلی و اساسی زندگی بشر پرداخت و به پرسش های شرکت کنندگان پیرامون زندگی با رویکرد قرآنی پاسخ داد.