برنامه "تاثیرات روانشناختی روزه داری" برگزار شد

به گزارش معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، ششمین برنامه از مجموعه برنامه های شب های فرهنگی دانشگاه با عنوان "تاثیرات روانشناختی روزه داری"، با حضور دکتر عبدالله معتمدی، عضو هیات علمی دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی، به همت انجمن­های علمی-دانشجویی روانشناسی و قرآن و حدیث این دانشگاه در بستر مجازی برگزار شد.

دکتر معتمدی در ابتدای برنامه با اشاره به آیه 183 سوره بقره "یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ" گفت: کلمه صیام و صوم در لغت به معنای خودداری از عمل است؛ خودداری از چیزهایی که انسان نسبت به آنها تمایل و اشتها دارد. روزه در اسلام با روزه در ادیان دیگر هم از لحاظ کمیت و هم از لحاظ کیفیت متفاوت است و یکی از اهداف روزه داری رسیدن به تقوا است.

وی با اشاره به مزایای روزه داری برای سلامتی جسم با توجه به یافته های علمی، گفت: روزه قند خون را کنترل می­کند و با جنگیدن با التهاب ها و عفونت‌ها سلامت ما را بهتر می­کند. از طریق کنترل فشار خون و کلسترول باعث سلامتی قلب می­شود. با کاهش مصرف کالری، پیری را به تأخیر می­اندازد و طول عمر را افزایش می­دهد. از طریق ممانعت کردن از آسیب رسیدن به نورون­ها و سلول­های عصبی از اختلالات مغزی جلوگیری می‌کند و کنش‌های عقلی را ارتقا می­دهد. همچنین از طریق محدود کردن مصرف کالری و اصلاح متابولیسم به کاهش وزن کمک می­کند. روزه ترشح هورمون رشد را افزایش می­دهد و می تواند از سرطان ممانعت کند و اثربخشی شیمی درمانی را افزایش دهد.

عضو هیات علمی دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی با بیان اینکه روزه­داری برای حفظ سلامت روانی نیز بسیار موثر است، عنوان کرد: اصلی ترین هدف بعثت انبیا این است تا به ما کمک کنند که ما دنیا را به گونه‌ای دیگر ببینیم. پیش از این اگر مشکلی برای ما پیش می­آمد، می­گفتند به آن مشکل فکر نکنید و فکرتان را مشغول چیز دیگری کنید ولی در روانشناسی جدید می‌گویند مشکلتان را بپذیرید، چرا که این مشکل وجود دارد. پس سعی کنید بپذیرید و با آن کنار بیایید و در عین حال به دنبال حل آن مشکل باشید. نگاهی که روزه به ما می­دهد این است که ما می­توانیم به گونه ای دیگر به مشکلات نگاه کنیم. به این صورت که مشکل من یک ابتلاست و این ابتلا می‌تواند باعث رشد شود. یعنی غیر از اینکه ما مشکل را بپذیریم و با آن کنار بیاییم، این مشکل می تواند برای ما "الخیرو فی ماوقع" باشد.

وی افزود: روزه به ما کمک می­کند تا ظرف ما بزرگ و تحملمان زیاد شود. وجود ما را بزرگ می­کند و هنگامی که وجود ما بزرگ شد مشکلات پیش ما کوچک می شوند. بنابراین یکی از مزایای روزه گرفتن، همین تغییر نگاه است.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: یکی دیگر از مزایای روزه داری، ایجاد احساس معنویت در افراد است، معنویتی که زمینه رشد را فراهم کند. سلامت شامل چهار بخش، جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی است که سلامت معنوی از دیگر بخش­ها مهمتر است. معنویت یک رویداد ایستا نیست، بلکه بیشتر یک فرایند فعال است و همین فرایند فعال منجر به تولید معنا می­شود. کسی که معنویت دارد و یا معنویت پیدا می‌کند، معنای رفتارها و معنای زندگی با همه وجود در او جریان پیدا می­کند و از این طریق در مواجهه با بیماری­ها، آنها را در خود از بین می برد و احساس شفا پیدا می­کند.

وی بیان کرد: مزیت دیگر روزه­داری، توجه به دیگران است. در اینجا بعد روانشناسی توجه به دیگران را برجسته می­کنم تا متوجه شویم که این بعد چقدر مهم و با معنا است. فهم دیگران بسیار با اهمیت و یک عنصر اساسی زندگی است. به همان نسبت که فرد بالغ می­شود، قدرت فهم دیگران را نیز پیدا می‌کند. روزه­داری به ما کمک می‌کند که فهمی از دیگران پیدا کنیم. کسی که به دیگران کمک می­کند، می­تواند از کمک و تجربه دیگران استفاده کند، چرا که کمک کردن آثار متقابل دارد. می­تواند از تنهایی فاصله بگیرد و احساس خود ارزشمندی کند. روزه ما را فراتر از خودمان می برد و به ما کمک می‌کند تا توجه به دیگران را در خود پروش دهیم.

دکتر معتمدی در ادامه گفت:قدرت بازداری یکی دیگر از محاسن مهم روزه­داری است. روزه نهی از خوردن، آشامیدن و اعمال نادرست است. همین نهی کردن به ما کمک می­کند تا بازداری را تمرین و صبر را در خود تقویت کنیم. قدرت بازداری در پایین ترین سطح کنشی عقل قرار دارد، یعنی انسان عاقل قدرت بازداری دارد. در بین محرک و پاسخ فضایی وجود دارد که این فضا، قدرت ما برای انتخاب پاسخ است و  پاسخی که انتخاب می­کنیم قدرت رشد و تخریب ما را فراهم می کند. 

وی افزود: اصطلاح ذهن­آگاهی در روانشناسی با قدرت بازداری در ارتباط است. از ذهن آگاهی برای تاب آوری و آرامش بخشی استفاده می شود. ذهن­آگاهی و بازداریدر جلوگیری از افسردگی، اصلاح سبک زندگی، بهزیستی روانی، تاب آوری، کاهش استرس و تنظیم هیجانی ما کمک می­کنند. همچنین به مهارت های بین فردی ما کمک می کنند تا در تعامل با دیگران هیجانی عمل نکنیم. روزه به ما قدرت تامل کردن و بازداری را می­آموزد.

عضو هیات علمی دانشکده روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائیدر پایان به تاب آوری به عنوان یکی دیگر از مزایای روزه داری اشاره کرد و اظهار کرد: روزه زمینه تاب آوری را فراهم می­کند. یکی از چیزهایی که باید از خدا بخواهیم صبر است تا بتوانیم در مواجهه با سختی ها از آن استفاده کنیم. سختی­ها و ناکامی­ها به شرط صبر، رشد دهنده هستند. ترک لذت­ها، کم خوری­ها، شب زنده­داری­ها، خلوت گزیدن­ها، حاصل روزه‌داری و جهاد اکبر هستند. بنابراین روزه زمینه‌ای را فراهم می‌کند تا افراد تجربه‌ای از سختی و ریاضت داشته باشند و تاب‌آوری در آنها افزایش پیدا کند و در مقابل سختی ها و رنج های زندگی مقاومت بیشتری از خود نشان دهند.

انتهای پیام/