سلامت روان حق دختران است

نشست مجازی "ارتقا سلامت روان و مهارت های فردی دختران" با حضور دکتر آمنه عالی، استادیار روان شناسی تربیتی و دکتر حمیده سادات خادمی، استادیار روان شناسی کودک، به همت انجمن علمی دانشجویی آموزش و پرورش و انجمن حقوق خانواده دانشگاه علامه طباطبائی و با همکاری اداره امور زنان منطقه آزاد کیش برگزار شد.

به گزارش معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، دکتر آمنه عالی استادیار روان شناسی تربیتی این دانشگاه با اشاره به رویاپردازی که یکی از ویژگی های مهم دختران است، گفت: بیشتر دختران رویا دارند که در آینده فردی خوشبخت و موفق باشند. پدر و مادر نیز این آرزو را دارند که دختران آنها در آینده زنانی مستقل و شجاع باشند و به طور کلی همه دوست داریم زندگی بهتری داشته باشیم.

وی عنوان کرد: سازمان بهداشت جهانی، سلامت روان را حالتی تعریف می کند که فرد در فکر و عمل استقلال دارد و احساس رشد، شکوفایی، توانمندی و موثر بودن می کند و در کل از خود و زندگی راضی است. به طور حتم یک آدم مضطرب، افسرده، غمگین و نگران نمی تواند سلامت روان داشته باشد. نظریه های رواشناسی رشد و شخصیت متنوع هستند ولی نقطه اشتراکی بین آنها وجود دارد. بیشتر این نظریه ها رشد و سلامت روان شخص را نیازمحور توصیف می کنند یعنی تامین نیازهای بنیادی، باعث رشد و سلامت روان می شود.

دکتر عالی با بیان اینکه لازمه یک شخصیت سالم و خود تعیین گر سه نیاز بنیادی روانی است، افزود: نیاز به رابطه و تعلق، آزادی و شایستگی این سه نیاز اساسی است. همه از بدو تولد میل به دوست داشتن و مورد پذیرش قرار گرفتن داریم. نیاز به آزادی و خودمختاری داریم تا بر رفتار و عملکرد خود کنترل داشته باشیم و احساس استقلال کنیم. همچنین به احساس ارزشمندی و شایستگی نیاز داریم. بر اساس نظریه های روان شناسی اگر این سه نیاز به درستی تامین شود فرد در حالتی از سلامت روان قرار خواهد گرفت که لازمه رشد است.

وی ادامه داد: طبق پژوهش های انجام شده دختران از لحاظ سلامت روان در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و دچار اضطراب، افسردگی و بیماری هایی مانند وسواس هستند. سلامت روان حق دختران است، حقی که در کنوانسیون حقوق کودک به آن تاکید شده است. الگوی کلی روانشناسی نداشتن سلامت روان را در ارتباطی می داند که با کودک برقرار می شود. اگر این ارتباط، ارتباطی یاری بخش باشد و فرصت تامین نیازهای بنیادی را فراهم کند، فرد سلامت روان را تجربه می کند.

استادیار روان شناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی تاکید کرد: اگر ما به کودک و فرزند دخترمان عشق بدون شروط بورزیم وهیجان مثبت او را فعال کنیم، جنبه های مثبت و منفی او را قبول کنیم، به او اجازه حرف زدن دهیم و در مورد انتخاب ها و پیامدهای آن انتخاب ها با کودک صحبت کنیم، احساس رضایت و شادکامی را در او ایجاد می کنیم. اگر به جای تحمیل و اجبار کردن هر چیزی، به دختران حق انتخاب و پذیرش مسئولیت آن را آموزش داده و او را در مورد پیامدها و رفتارها آگاه کنیم، آنها احساس استقلال و اختیار می‌کنند. همچنین اگر به دختران بدون قضاوت و سرزنش اجازه تجربه موفقیت و شکست داده شود، آنها احساس ارزشمندی و شایستگی می کنند و این زمینه ساز سلامت روان آنها در آینده می‌شود.

در ادامه نشست دکتر حمیده سادات خادمی، استادیار روان شناسی کودکدانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به لزوم یادگیری مهارت های زندگی برای ساخت آینده بهتر، گفت: مهارت های فردی ذاتی نیستند بلکه قابل کسب شدن هستند. دختران لازم است در هر موقعیتی برای رشد و کمال خود مهارت های فردی را شناسایی کنند و نخستین گام برای شناخت این مهارت ها، مطالعه کردن و آگاه شدن است.

وی با بیان اینکه بر اساس رویکرد ۴H، مهارت های فردی در چهار دسته جای می گیرند، افزود: نخستین دسته، توانایی ها هستند ودومین دسته، تفکرات و ذهن افراد است.احساس ها و هیجان هایی که در نوع ارتباط با دیگران تاثیر می‌گذارد و کمک می کند انسان بهتری باشیم در دسته سوم جای می گیرند و دسته چهارم سلامتی است که پیشنهاد می کنم زنان و دختران ما به این دسته بیشتر توجه کنند.

دکتر خادمی در پایان گفت: هدف گذاری، خودانگیختگی، ارتباط موثر و سلامت برخی از فاکتورهایی است که در چهار دسته مهارت های فردی جای می گیرند. بر فاکتور سلامت تاکید بسیاری دارم. ما در الگوی سلامت فردی دچار خطا شده‌ایم. الگوهایی که برای سلامت جسمی، ذهنی و روانی در نظر می گیریم و آنها را به نوجوان ها انتقال می دهیم، الگوهای ساخته شده برای انسان های نرمال نیست. ما آگاهی چندانی در خصوص سلامت جسم و روان خود نداریم و درگیر الگوهایی هستیم که فضای مجازی به ما آموزش می دهد. بیشتر از آنکه بخواهیم به سلامت و بعد بهزیستی توجه کنیم می کوشیم شبیه آن الگوها شویم در صورتی که برای داشتن جسم و روانی سالم باید به دنبال الگوهای متعادل برای یک انسان و زندگی نرمال باشیم.