"تاب آوری" لازمه یک جامعه بالنده است

به گزارش معاونت فرهنگی و اجتماعی، دکتر حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبائی در ابتدای این آیین با ارزشمند دانستن این طرح، گفت: اشاره به دو نکته را لازم میدانم. نخست اینکه وقتی از سفیر فرهنگی سخن می گوییم معنای سنتی سفارت منظور ما نیست و سفیر، نماینده رسمی و حامل اندیشه و منافع کسی نیست. وقتی سخن از سفیر فرهنگی می شود، فرهنگ به عنوان یک صفت به کار می رود. یعنی پیام رسانانی که از ویژگی و امتیاز فرهنگی بودن بهره مند هستند.

وی افزود: در اینجا فرهنگ هم به معنای تبلیغ و برتری یک نگاه بر نگاه دیگر نیست، بلکه به معنای نظام های معنایی است که انسان ها در درون آنها هویت و معنی می گیرند و تمام رفتارهای اجتماعی خود را در قالب آن انجام می دهند. منظور از سفیران فرهنگی انسان های فرهیخته ای است که به صفت فرهنگی بودن متصل هستند و می دانند که زندگی در فضای اجتماعی، زندگی در عرصه فرهنگ و نظام های معنایی است.

دکتر سلیمی ادامه داد: نکته دوم نیز در مورد زنان و گفتمان زنامه است. در جامعه ما در دفاع از حقوق زنان، خلط مبحثی انجام شده است. گویا وقتی سخن از جایگاه زنان می شود، باید معترضانه به دنبال آن باشیم که پست های بیشتر و جایگاه اجتماعی بیشتری برای زنان بگیریم! اگرچه این اتفاق مبارکی است ولی فرو کاستن بحث احیای حقوق زنان است.

وی تاکید کرد: چیزی که می تواند نجات بخش حوزه های فرهنگی سیاست گذاری و اجتماعی باشد، حضور جنسیت زنانه نیست بلکه گفتمان زنانه است. گفتمان زنانه همراه با محبت، جذابیت، اقناع و به دور از خشونت است و به دنبال حل و فصل مسائل اجتماعی از طریق اقناع و گفت و گو است. این عنوانی است که گفتمان زنانه در فضای امروز جهانی از آن برخوردار است. همانگونه که سفیر فرهنگی باید حامل گفتمان فرهنگی باشد، کسانی هم که به دنبال احیای حقوق زنان هستند، باید گفتمان زنانه را بیشتر تبلیغ و گسترش دهند و فقط به دنبال اعتراض برای کسب جایگاه اجتماعی بیشتر نباشند.

در ادامه دکتر معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده بیان کرد: یکی از اهدافی که ما در معاونت ریاست جمهوری، با جدیت دنبال می کنیم، توان افزایی جامعه به ویژه جوانان و خانواده ها، در موضوع مهارت های خوب زیستن است. اگر فردی این مهارت ها را به خوبی کسب کند می تواند به انسجام اجتماعی، امید و اعتماد در جامعه کمک کند. مهارت های خوب زیستن ابعاد و زمینه های مختلفی دارد. ما در قالب طرح هایی مانند طرح "گفت و گوی ملی خانواده" و طرح "گفت و گوی بین نسلی" به این مهارت ها پرداخته ایم.

وی عنوان کرد: بر اساس بررسی ها، یکی از مهمترین مسائلی که در جامعه ایران خیلی شایع است، بحث لکنت زبان است. ما نمی توانیم خیلی خوب با همدیگر ارتباط برقرار کنیم. این مسئله، در خانواده ها، آثار ناخوشایندی بر جای می گذارد و گاهی باعث می شود اعضای خانواده نتوانند با هم رابطه صمیمی و متقابل برقرار و با هم گفت و گو کنند. ممکن است این اختلال ارتباطی به سوتفاهم منجر شود.

دکتر ابتکار با بیان اینکه ما این ناتوانی در برقراری ارتباط درست و سوتفاهم ها را حتی در جامعه و در عرصه های اجتماعی و سیاسی کشور هم مشاهده می کنیم، افزود: ریشه بسیاری از مشکلات به مهارت های خوب زیستن مربوط می شود. وقتی حرمت و عزت نفس افراد را به راحتی زیر پا می گذاریم، نمی توانیم انتظار احترام متقابل داشته باشیم. پدر و مادر زمانی می توانند از فرزند خود انتظاری داشته باشند که به موقع احترام به فرزند را حفظ کرده باشند و به او فرصت صحبت کردن و انتقاد کردن داده باشند. وقتی همه راه ها را می بندیم و انسداد ایجاد می کنیم نباید از فرزند هم انتظار پاسخ دلخواه را داشته باشیم.

وی ادامه داد: همین رفتار را نیز در وسعت بیشتر، در سطح جامعه و عرصه های اجتماعی و سیاسی کشور می توان مشاهده کرد. اگر بزرگانی که باید خوب بشنودند و ارتباط برقرار کنند، لکنت زبان داشته باشند و نتوانند ارتباط درستی با مردم برقرار کنند، انسجام اجتماعی لازم ایجاد نمی شود. جایی که دعوتی و فرصتی انجام می شود، گفت و گو اتفاق نمی افتد و ما شاهد قهر، سوتفاهم و دلخوری ها هستیم.

معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده با بیان اینکه فقط مردم نیستند که به مهارت های خوب زیستن نیاز دارند بلکه مسئولان هم باید به دنبال یادگیری این مهارت ها باشند، خاطر نشان کرد: هر کسی در هر موقعیتی که قرار دارد به این مهارت ها نیاز دارند. البته امروزه دانشجویان بیشتر از هر کسی به این مهارت ها نیاز دارند چرا که آنها سازنده آینده ایران هستند. اگر آنها نتوانند با وجود اختلاف نظرها و تنوع دیدگاه هایی که وجود دارد، مهارت های گفت و گو، شنیدن، حل و فصل اختلاف و تفکر نقادانه را به کار برند، در جامعه نیز رفتارهای انسدادی یک طرفه شکل می گیرد و به انسجام اجتماعی لطمه وارد می شود.

وی در پایان با اشاره به موضوع تاب آوری از دو جنبه فردی و اجتماعی، گفت: تاب آوری به مفهوم صبر فعال و توام با تلاش و امید است تا بتوان با تکیه بر آن از سختی ها و مشکلات عبور کرده و در دام بی تفاوتی و ناامیدی نیفتیم. تاب آوری لازمه یک جامعه بالنده است. جوامع برای اینکه بتوانند از مراحل سختی که با آن مواجه هستند به راحتی عبور کنند نیاز به تاب آوری دارند. امیدواریم اجرای طرح "توانمندسازی سفیران فرهنگی دانشگاه ها" بتواند به عنوان یک برنامه مستمر فرهنگی در دانشگاه های کشور دنبال شود و دانشجویان برای این موضوعات جریان سازی کنند.