نشست روانکاوی و سینما: تحلیل فیلم 《جادهٔ مالهالند》اثر دیوید لینچ برگزار شد
به گزارش معاونت فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی، دکتر مهرداد پارسا گفت: ارتباط دیوید لینچ با سینمای لینچ و به طور کلی ارتباط سینما با روانکاوی، مسئلهٔ بسیار مهمی است که مطرح میشود.
وی افزود: تاریخ روانکاوی و سینما که عمر مشترک و مشابهی باهم دارند، مسئلهٔ نسبتهایشان باهم همیشه مورد بحث بوده است.
او بیان کرد: عمدتاً این ارتباط، ارتباط یک طرفهای بوده؛ یعنی بیشتر، منتقدان سینما تلاش کردند که ارتباطی با روانکاوی در بحثها و نقدهایشان راجع به فیلمها و سینما مطرح کنند.
وی بیان داشت: در واقع روانکاوی هیچ وقت علاقهٔ چندانی به سینما نشان نداده است. که در این مورد میشود موضوعات مختلفی در این حوزه مطرح کرد.
او گفت: فروید معتقد است که روانکاوی موضوعش با زیبایی شناسی متفاوت است که ما میتوانیم شاهد این در کتابهای مختلف باشیم و همچنین معتقد است که روانکاوبه ندرت به موضوعی درباره زیباشناسی علاقه مند میشود و به طور کلی میتوانیم بگوییم که فروید اعتقاد داشت که امکان بازنمایی مکانیزمهای روانکاوانه روی پرده اساساً وجود ندارد.
وی افزود: مسئله ما شاید یکی از ویژگیهای مشترک بین سینما و روانکاوی باشد که به رغم مخالفت فروید میتوانیم آن را پیدا کنیم. دست کم بعضی از آثار سینمایی که فیلم جاده مالهالند جزو آنهاست میتوانیم بگوییم که یک نسبت بسیار عمیقی بین این دو حوزه روابط سینما و روانکاوی برقرار میکنند.
او بیان کرد: مسئله اصلی که در روانکاوی مطرح میشود بحث تفسیر رؤیا است ولی با این حال فیلم جاده مالهالند از آن جنس فیلمهایی است که بخش زیادی از زمانمان را باید صرف بررسی دقیق سکانسها و نماها و طرح داستانی فیلم و البته ابعاد روانکاوانه شود.
وی بیان داشت: فروید معتقد است که رویاها محصولات بیقاعده عصبیت فیزیولوژیک نیستند بلکه رؤیاها پیامهای مشخصی دارند که بخش زیادی از رفتارهای روزمره را در خوداگاه تعیین میکنند و چه بسا از این جهت از معانی نمادین و منطقی و عقلانی که سراغ داریم نقش پررنگتری داشته باشند.
وی در خصوص کارکرد رؤیا گفت: با توجه به تفسیر رویای فروید رؤیا تحقق مبدل یک آرزوی ممنوعه یا سرکوب شده است و نکته سوم در مورد رویای این است که روانکاو باید بین محتوای آشکار و محتوای پنهان تفاوتی قائل شود.
دکتر مهرداد پارسا در ادامه به تحلیل و تفسیر سکانسهایی از این فیلم پرداخت.
نظر شما :