نشست «سیر تحولات و هویت امروزی خانواده» برگزار شد

نشست «سیر تحولات و هویت امروزی خانواده» از ســلسلــه نشست‌های تخصصی هویت و خانواده ایرانی به همت واحد ارتباط خانواده و دانشگاه ، معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی با سخنرانی دکتر احمد برجعلی رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی در روز یکشنبه 8 اسفند 1400  به صورت مجازی برگزار شد.

به گزارش معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی به نقل از عطنا؛ رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه در این نشست تصریح کرد، پرداختن به موضوع خانواده به عنوان یک واحد خرد که متاثر از تغییر و تحولات دنیاست مهم و چالش برانگیز بوده و عواملی همچون رشد تکنولوژی، اقتصاد، نیازهای جدید و مصرف گرایی  علاوه بر ایجاد رشد و توسعه، این کانون را دچار تهدید هم می کند.

وی گفت: امروزه به واسطه وجود فضای مجازی خانواده ها دو فضایی شده اند و این شرایط در کنار مزایا می تواند ایجاد مشکل کند. ابعاد ساختاری خانواده و تعاملات بین افراد خانواده دارای تعاریف سنتی و جدید است و نظام خانواده  با وجود دو فرد هم کف و همراه با مسئولیت پذیری مشترک به وجود می آید.  تامین امنیت، استقلال، مهد اجتماعی و تقسیم کار در درون خانواده صورت می پذیرد و این مساله بسیار مهم است که نگاه و نگرش به چه صورت باشد تا اقتدار دچار مشکل نشود.، مثلا در بعضی موارد نیازها مدرن شده و افکار گذشته گرا بوده و نگرش به مردان، زنان، فرزندان، والدین و همین طور قواعد همسر گزینی و نگرش به طلاق و حتی اوقات فراغت دچار تغییر شده است.

وی ضمن مقایسه و بررسی خانواده های سنتی و امروزی در ابعادهای گفته شده متذکر شد: خانواده سنتی در دنیایی متکثر با فعالیت فیزیکی حضور داشته و اکنون در یک دنیای مجازی با ارتباط محدود حاضر است، خانواده مدرن امروزی بیشتر هسته ای بوده و با میزان صحبت بسیار پایین فعال است که این امر می تواند مشکلات عدیده ای را از جمله تنهایی ایجاد کند؛ مثل کشور ژاپن و جامعه سالمندی که برای این خلاء دانشحو اجاره میکنند.

وی گفت: تولید مثل، توزیع قدرت و نگرش ها دیگر مثل سابق نیست و دچار تغییر شده است. البته اگر نگاهها رادیکال شود آفت هایی را به همراه خواهد داشت مثل ازدواج سفید و یا با هم جنس زندگی کردن که می تواند موجب فروپاشی نظام خانواده بشود و یا مساله فرزند آوری که ارزشی بسیار مثبت است به خطر بیفتد. خانواده ها درگیر مسائل اقتصادی شده و از هم فاصله گرفته اند اما باید بدانیم که بین پول و زندگی باید تعادل برقرار باشد. پول و زندگی در کنار هم و با هم مهم است مثل دنیا و آخرت و یا علم و ثروت.

نشست «سیر تحولات و هویت امروزی خانواده»

وی در ادامه به مقایسه بین خانواده هسته ای امروزی و خانواده گسترده سنتی و تغییر نگرش ها و همین طور بر شمردن نقاط مثبت و منفی آنها پرداخته و الگوی خانواده اسلامی و ایرانی که هم هسته ای بوده و هم گسترده را تشریح کرد و گفت: این الگوی خانوادگی علاوه بر ارتباط درست بین اعضای خانواده دارای شبکه ارتباطی مناسب و خویشاوندی است و قناعت در این فرهنگ از اهمیت بالایی برخوردار است. اصالت و جهان بینی این خانواده متفاوت است و یکی از آفت هایی که می خواهد ارزش و جهان بینی را  دچار تغییر کند، فضای مجازی است. اشاعه جایگزین کردن خود محوری  اشتباه است و این خود بودن در ارتباط با دیگران معنی دارد.  کار خوب مثل صله رحم را باید با صدای بلند گفت و خانواده بابرکت خانواده ای است که در آن رفت و آمد باشد.

وی ادامه داد: در رویکرد اسلامی- ایرانی تقسیم کار بر اساس عدالت، حقوق و تکلیف است و این امر دارای دو بخش است و تربیت فرزندان در درون خانواده اتفاق می افتد و به دنبال مسئولیت پذیر کردن فرزندان هستیم و هر چه این مساله پر رنگتر باشد نرخ افسردگی پایین تر است.

او این رویکرد را یک رویکرد عقلی و عاطفی خواند و گفت: علاقه بر اساس مدل ایمانی و پوشاننده بودن عیب های همدیگر مهم است و نگرش به زنان بر مبنای پوشیدگی و عفت است و همه ی اینها یک ارزش افزوده برای خانواده می باشد. خانواده اسلامی و ایرانی دو ویژگی بسیار خوب علم دوستی و ایمان دوستی را دارا بوده و این نگرش خوب را به فرزندان منتقل می کنند، قواعد همسر گزینی بر اصل مشورت استوار است و در خانواده ایرانی و اسلامی تاکید بر ازدواج فرزندان بوده و این مساله دغدغه آنهاست. طلاق ناپسندترین حلال برشمرده شده و تاکید بر تفاهم و بازنگری در صورت امکان است، اما اگر زن و شوهر ناگزیر به طلاق شدند باید بدون قبح اجتماعی باشد.

وی در پایان این جلسه را جلسه طرح مساله و موضوع دانست و گفت: ارتباط با فرزندان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و از خانواده ها بخواهیم به مدیریت زمان و مدیریت توجه داشته باشند تا فرزندانی با اعتماد به نفس بیشتر پرورش بدهند، تمرکز کالای نایاب امروز است و با تمرکز و اولویت بندی می توان مشکلات را حل کرد.