علیرضا امیدبخش در گفت‌وگو با عطنا: رویکرد ما گفت‌وگو، تقویت هویت ملی و مذهبی و افزایش نشاط در فضای دانشجویی است/ تشکل‌های سیاسی انرژی زیادی از آدم می‌گیرند
علیرضا امیدبخش در گفت‌وگو با عطنا: رویکرد ما گفت‌وگو، تقویت هویت ملی و مذهبی و افزایش نشاط در فضای دانشجویی است/ تشکل‌های سیاسی انرژی زیادی از آدم می‌گیرند
مدیر امور فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی در گفت‌وگویی صریح با بیان اینکه «ما مدیر همه کانون‌ها، انجمن‌ها و تشکل‌ها هستیم» ضمن تشریح برنامه‌های این معاونت برای سال جدید و گزارش عملکرد فعالان دانشجویی در سال گذشته به بیان دیدگاه‌های خود درباره انجمن‌های علمی، کانونهای فرهنگی و تشکل‌های سیاسی پرداخته و میگوید: مطالبه ما از دانشجویان این است که ارتباط خود را با ما قطع نکنند، در اتاق ما همواره به روی دانشجویان باز است و از گفت‌وگوی مستقیم استقبال می‌کنیم.
سال‌های زیادی از عمرش را در سفر بوده است. متخصص در حوزه مطالعات آرمانشهری تطبیقی است و کارشناسی ارشد و دکترای ادبیات و فرهنگ‌ها را از یکی از دانشگاه‌های طراز اول دنیا یعنی دانشگاه بارسلونای اسپانیا دارد. عضو هیئت علمی گروه زبان اسپانیایی دانشگاه علامه طباطبائی است که چندی بعد از معارفه دکتر نعمت‌الله ایرانزاده به عنوان معاون فرهنگی جدید، به مدیریت امور فرهنگی این دانشگاه منصوب شده است که البته خودش به عنوان «شکوفه بهاری» از آن یاد می‌کند. در این گفت‌وگو که به بهانه ارائه گزارشی از عملکرد مدیریت فرهنگی در سالی که گذشت و برنامه‌های آن برای سال جدید به ویژه ماه اردیبهشت رقم خورد، دکتر امیدبخش با لبخند صمیمانه خود نشان داد که پذیرای سوالات چالشی‌تر هم است. او که قلباً به ایجاد فضای گفت‌وگو برای حل کردن هر مشکلی اعتقاد دارد و همواره دانشجویان را با لحن گرمی به اتاقش در طبقه دوم مسجد امام علی(ع) دعوت می‌کند و از گلایه‌ها گرفته تا پیشنهادها را با سعه صدر گوش می‌دهد، به ما امید داد که گفت‌وگوی امیدبخشی را در پیش داشته باشیم. متن کامل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید؛
جناب دکتر، هفته گذشته از خوابگاه‌های دانشجویی بازدید داشتید. در این بازدید سرزده به چه چیزهایی برخورد کردید و برداشت‌تان از محیط خوابگاه چه بود؟
البته من مدت‌ها بود بنا داشتم به خانه‌های دانشجویی سر بزنم و از نزدیک با دانشجویان ارتباط بگیرم. برای همین شب عید را مناسب دانستم و به طور سرزده به دو خوابگاه گلعذاری و سلامت رفتم و چقدر خوب شد که رفتم چون همیشه آن چیزی که گزارش می‌شود با چیزی که در واقع هست تفاوت دارد و در نظر دارم بیشتر به خوابگاه‌های دانشجویی سر بزنم و از نزدیک با دانشجویان تعامل داشته باشم.
ارزیابی‌تان از این بازدید اول چگونه بود؟ دانشجویان از چه چیزهایی برای‌تان حرف می‌زدند؟
یک مطالبه به حق که دانشجویان دارند این است که مسئولان ارتباط نزدیکتری با آنها داشته باشند و بیشتر به آنها سر بزنند و این بازدیدها فقط به هفته خوابگاه‌ها محدود نشود. همچنین تماس بیشتر مسئولان با دانشجویان باعث می‌شود از نزدیک بدانیم که نیازها، مطالبات و انتظارات فرهنگی دانشجویان چیست و چه کارهایی می‌توان برای آنها انجام داد.
آنچه من برداشت می‌کنم این است که به نظر می‌رسد بسیاری از برنامه‌های فرهنگی نیازسنجی نشده انجام می‌شوند و من به رابطین و کارشناسان فرهنگی توصیه کردم با درک نیازهای دانشجویان برنامه‌های متنوعی را که مورد رضایت دانشجویان است پیش‌بینی کنند.
دانشجویان باید بدانند که کارکرد و رسالت معاونت فرهنگی با معاونت آموزشی و دیگر معاونت‌ها متفاوت است و ذهنیت‌شان را نسبت به این معاونت تغییر بدهند. از راس معاونت آقای دکتر ایرانزاده و هم بنده و سایر مدیران محترم در اتاقمان همواره به روی دانشجویان باز است. یعنی مطالبه ما از دانشجویان این است که ارتباط خود را با ما قطع نکنند؛ بیایید و ما را به این سمت هدایت کنید که از نزدیک با شما بنشینیم و تعامل داشته باشیم.
ارزیابی فعالیت رابطین فرهنگی خوابگاه‌ها
شما در شب میلاد امام حسین(ع) به خوابگاه رفتید.
البته در بازدیدی که شب عید از خوابگاه داشتم خبری از عید ندیدم. باید تاکید کنم اگر ما به دنبال تقویت هویت ملی و مذهبی هستیم باید از ظرفیت‌های مناسبت ها استفاده کنیم و در مراسم ملی و مذهبی اقدامات شایسته را انجام دهیم. ما اگر از مناسبت‌های مذهبی و ملی برای ایجاد شادی و نشاط و تقویت هویتمان استفاده نکنیم پس کی استفاده کنیم.
ساز و کار ارزیابی فعالیت رابطین فرهنگی خوابگاه‌ها و سایر فعالان دانشجویی چطور است، آیا نظارتی روی این فعالیت‌ها دارید.
ما قرار گذاشته‌ایم که برای تمام فعالیت‌های‌مان یک ناظر از قسمت نظارت و ارزیابی حضور پیدا کند. برای مثال، در جلساتی که با انجمن‌های علمی یا کانونهای فرهنگی داریم یک همکار از قسمت نظارت و ارزیابی حضور داشته باشد.
برآن هستیم که پای حرف فعالان دانشجویی بنشینیم و در همان حین هم همکار ناظر با طراحی جدول به ارزیابی برنامه‌های گذشته بپردازد و طی فرم‌هایی برای دانشجویان نظرسنجی شود که آنها چه برنامه‌هایی را بیشتر می‌پسندند و چه کارهای دیگری باید انجام شود.
برای مثال، یکی از گلایه‌های دانشجویان این بود که بسیاری از اردوها کلیشه‌ای است و تعداد اردوهای متنوع کم است و خیلی خوشحال بودند از این که من خارج از هفته خوابگاه‌ها به آنها سر زدم که از نزدیک با آنها گفت‌وگوی صمیمانه داشته باشم. همین خیلی به من انگیزه داد که من بیشتر وقت بگذارم و چنین بازخوردهای مثبتی از آنها بگیرم.
سعی می‌کنم طوری برنامه‌ریزی کنم که حتما هفته‌ای یک‌بار به یکی از خوابگاه‌های دانشجویی بروم. ایده‌ای که به نظرم می‌رسد این است که از استادان دانشگاه بیشتر کمک بگیریم و و تیم‌هایی تشکیل دهیم که به صورت دوره‌ای به خوابگاه‌ها سر بزنیم و شبی را با دانشجویان بگذرانیم و با حال و هوای آنها برخورد نزدیک و صمیمانه‌تری داشته باشیم. این امر موجب تقویت ارتباط بدنه استادان و دانشجویان خواهد شد و این حس خوبی را بین دو طرف ایجاد می‌کند.
رویکرد معاونت فرهنگی در دوره جدید چه خواهد بود؟
(با خنده) مدیریت در معاونت فرهنگی مانند شکوفه بهاری است و تا می‌آید غنچه کند باد و سرمایی می‌زند و تمام می‌شود. بی‌ثباتی یکی از آسیب‌های معاونت فرهنگی است. من از همه عزیزانی که در این معاونت تا کنون تلاش کرده‌اند قدردانی می‌کنم؛ قطعا هرچه در توان داشته‌اند انجام داده‌اند و از این رو باید قدردان آنها باشیم.
و اما ما اگر در رویکرد فرهنگی دانشگاه بتوانیم همان سرفصل‌ها و راهبردهایی را که در وزارت علوم و سایر سازمان‌ها تعریف شده است، به انجام برسانیم و از مدیران قبلی مشورت بگیریم گام مهمی برداشته‌ایم. نیاز نیست از اول دوباره چرخ را اختراع کنیم.
در مجموع رویکرد ما این است که اولاً راهبردهای فرهنگی مصوب وزارت علوم و شورای عالی انقلاب فرهنگی را در پیش بگیریم و دوماً مطالباتی که دانشگاه از ما دارد و جزء وظایف ما تعریف شده است، برآورده کنیم.
قطعا در این راه با محدودیت‌هایی چه از لحاظ فرهنگی و چه از لحاظ اقتصادی همراه هستید.
بالاخره خیلی از محدودیت‌هایی که برای سایر بخش‌ها و دستگاه‌ها وجود دارد برای ما هم طبیعتاً وجود دارد. اصولا کار کردن در شرایطی که همه چیز محیا باشد هنر نیست. هنر آن است که در شرایط سخت آدم بتواند کاری بکند. یکی از محدودیت‌های موجود بحث بودجه است. برای مثال، اکنون که در ماه اردیبهشت به سر می‌بریم که جزء ماه‌های پر کار ما محسوب می‌شود، (طوری که هم با اعیاد شعبانیه همراه است و هم بعد از آن امتحانات دانشجویان آغاز می‌شود) نیاز به زمان برای سروسامان دادن به وضعیت بودجه خود داریم. چراکه مصادف شدن این ماه با خروج از تعطیلات سال نو واریز بودجه را به تاخیر می‌اندازد و ما هم مثل بقیه بخش‌ها از این قسمت در تنگنا قرار می‌گیریم.
اما مسئله مهم این است که همه بدانیم کار فرهنگی یک بخش حساس و ظریف است و توجه ویژه‌ای را می‌طلبد. اگر دانشجویی می‌خواهد فعالیتی را پیگیری کند ما باید همراهی بکنیم؛ دو بار، سه بار که نتیجه نگیرد ممکن است انگیزه‌اش کم شود و این اصلا خوب نیست.
خدا را شکر تا الان که وضعیت مناسب بوده است. از آنجا هم که اعیاد شعبانیه در پیش داشتیم، دوستان ما در معاونت اداری و مالی تمام سعی خود را کردند که ما بهتر پاسخگوی نیاز دانشجویان باشیم. در مجموع، شاید نیاز به یک آسیب‌شناسی برای سال‌های بعد باشد که ما مشکلات بودجه‌ای آغاز سال نو را کمتر داشته باشیم.
افزایش تعداد و تنوع اردوها قبل از امتحانات
برنامه‌های‌تان برای ماه اردیبهشت که گفتید پرکارترین ماه‌تان است چه بود؟
ما برای این ماه یک سری برنامه فرهنگی برای خوابگاه‌ها در نظر داریم که آنها را با معاونت دانشجویی هماهنگ کرده‌ایم. یکی از اولویت‌های ما افزایش تعداد اردوها است تا دانشجویان از امکانات فرهنگی مرتبط با اردو استفاده بیشتری ببرند.
مشخصاً در ماه شعبان، اعضای کانونهای فرهنگی مثل کانون مهدویت و دیگر کانون‌ها درصدد اجرای برنامه‌های متناسب با اعیاد نیمه شعبان بودند و نگاه ما این است که اولا، روحیه کار تیمی را بین دانشجویان و فعالان فرهنگی تقویت کنیم که در راستای همان هدف بزرگتر یعنی تقویت هویت ملی و مذهبی است. دوماً از این جشن‌ها برای ایجاد نشاط استفاده کنیم. چرا که با توجه به این که ترم کوتاه است و ماه مبارک رمضان و ایام امتحانات و کلاس‌های جبرانی نزدیک است، دانشجویان خیلی تحت فشار خواهند بود، لذا توجه به افزایش نشاط در فضای دانشجویی از اهمیت بالایی برای ما برخوردار است.
چیزی که در این دوره خیلی می‌تواند به ما کمک کند تنوع و تعدد برنامه‌های انجمن‌های علمی، کانونهای فرهنگی و تشکل‌های سیاسی است که قطعا با حمایت مستقیم معاونت فرهنگی همراه خواهد بود.
در تعاملی‌ترین دوران مدیریتی دانشگاه به سر می‌بریم
تعامل‌تان با سایر بخش‌های دانشگاه چگونه است. آیا جایی هست که ناهماهنگی ببینید؟
قطع به یقین، در یکی از تعاملی‌ترین دوره‌های دانشگاه هستیم. رابطه ما با معاونت‌های مختلف دانشگاه در سطح بسیار خوب و هماهنگی است. به ویژه دوستی دکتر ایرانزاده (معاون فرهنگی دانشگاه) و دکتر سلیمی بجستانی (معاون دانشجویی دانشگاه) هماهنگی دو معاونت دانشجویی و فرهنگی را بیش از پیش تقویت کرده است. همچنین دقت نظر و شفافیت معاونت فرهنگی در بحث‌های مالی باعث ایجاد یک ذهنیت خوب در معاونت اداری و مالی شده است که برای ما یک امتیاز مثبت محسوب می‌شود.
من فکر می‌کنم الان بهترین موقع برای این است که ما در بدنه دانشگاه به عنوان یک تیم کار کنیم. چون ارتباط و تعاملی که بین همه ما وجود دارد، در اوج است.
مسئله تن‌خواه و هزینه‌های جاری همواره می‌تواند مدیر فرهنگی را به چالش بکشد. او یا می‌تواند خیلی بخشنده باشد و همه موارد را امضا کند یا اینکه حسابگر باشد و گاهی انتقاد دانشجویان را به جان بخرد.
بله، در مواردی ما بسیار حسابگر و حساس هستیم خصوصاً زمانی که پای هویتمان، اعتقادات‌مان و برند دانشگاه علامه طباطبائی در میان باشد. مشخصاً روی برنامه‌های قرآن و عترت حساسیت خاصی داریم و تمام جزئیات این برنامه‌ها را با مشورت اساتید بنام این حوزه در دانشگاه علامه و بیرون از دانشگاه بررسی می‌کنیم. اعتقاد داریم اگر دانشگاه ما قطب علوم انسانی کشور است باید در کشور نیز جریان‌ساز باشد و در اعتلای فرهنگی کشور حرف اول را بزند.
از وظایفی که ریاست محترم دانشگاه برای بنده تعریف کرده‌اند رشد و اشاعه فرهنگ قرآنی و اندیشه‌های قرآن‌بنیاد در دانشگاه است که بنده متعهد به انجام آن هستم و از وظایف اولیه بنده است که با تمام توان و با کمال افتخار به آنها خواهم پرداخت.
اما آنچه رویکرد بنیادین ما و خواست معاونت محترم فرهنگی است، تعامل سازنده، گفت‌وگو و نوعی نگاه با سعه صدر است. بارها شده است که تن‌خواهی از سوی فعال دانشجویی آمده است که خود دکتر توصیه کرده‌اند این مقدار کم است و باید بیشتر باشد. اما در اغلب موارد جهت ارتقای کیفی فعالیت‌ها، درخواست‌ها ارزیابی و جزئیات سنجیده می‌شود. به عنوان مثال ما در تعطیلات نوروز با اصرار و حمایت مستقیم رئیس دانشگاه، جناب آقای دکتر سلیمی و تعاملی سازنده با نماینده محترم نهاد رهبری حاج آقا اکبری اقدم و معاون ایشان جناب آقای سلگی برنامه اعتکاف را داشتیم که حدود ۵۵۰ نفر شرکت کردند و یکی از پرجمعیت‌ترین مراسم اعتکاف دانشجویی در کشور بود و حداقل ۵۰ میلیون تومان به جز حق الزحمه عوامل اجرایی هزینه کردیم.
تمامی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی با یارانه و حمایت ویژه و پرداخت مبلغ اندکی در اعتکاف شرکت کردند و حتی شرکت کنندگان از بیرون نیز به نوعی از کمک هزینه برخوردار شدند. جا دارد از همه عزیزان خصوصا آقای مرادی و موسوی، بچه‌های مخلص هیئت اصحاب عاشورایی به ویژه آقای زندی و سعیدی و همکاران حوزه حراست نیز که در ایام تعطیلات همکاری شایانی را داشتند تشکر و قدردانی کنم.
مثال دیگر در بررسی درخواست های دانشجویان، حق‌التدریس اساتید برای کارگاه‌ها است، اولویت ما این است که حتی‌الامکان استاد از اعضای هیئت علمی یا دانش‌آموخته دانشگاه خودمان باشد، یا در بحث هدایای فرهنگی که دانشجویان برای برنامه‌ای درخواست می‌کنند فقط بحث قیمت هدایا مطرح نیست. ما مشخصاً توصیه می‌کنیم هدیه، اثری ارزشمند و فاخر باشد؛ برای مثال اگر کتابی قرار است اهدا شود ترجیحاً نوشته اعضای هیئت علمی دانشگاه یا از انتشارات دانشگاه خودمان باشد. طبیعتاً ما نمی‌توانیم کتاب‌های زرد یا کتاب‌هایی که همه جا در دسترس است هدیه بدهیم چرا که برند ما باید رنگ و بوی علمی و فاخر داشته باشد. ملاک‌های زیادی هم در این زمینه وجود دارد مثل این که کتابی کتاب‌نامه خوبی داشته باشد یا از میان کتاب های منتخب سال باشد. دقت نظرها عموماً به این شکل است تا اینکه بخواهیم خدای ناکرده دانشجویان را از لحاظ مالی محدود کنیم و در مضیغه قرار دهیم.
یعنی رویکرد شما این است که کل یک درخواست را حذف نکنید و به هرنحوی شده با دانشجویان کنار بیایید.
دقیقاً. رویکرد ما در این زمینه همانطور که عرض کردم تعامل سازنده، تسهیل و تسریع در کارها است.
سامانه نگارستان گامی برای تسریع فعالیت‌های دانشجویی
برای تسهیل و تسریع در کارها آیا تمهیدات خاصی اتخاذ کرده اید؟
بله. جالب است بدانید که یکی از وظایفی که از طرف رئیس محترم دانشگاه به بنده محول شده است بازبینی و اصلاح فرآیندهای کاری به منظور کاهش بروکراسی و افزایش کارآمدی در حوزه فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی است. در این راستا، یکی از ابتکارات ارزنده‌ای که معاونت فرهنگی برای کاهش بروکراسی و تسهیل و تسریع فعالیت‌های دانشجویی داشته است معرفی و بکارگیری سامانه نگارستان است که به تازگی از آن رونمایی شده و دانشجویان هر جا که باشند بدون نیاز به جابجایی و حضور فیزیکی می توانند از طریق این سامانه درخواست فعالیت خود را مدیریت و پیگیری کنند.
به خاطر دارم زمانی که مشاور انجمن علمی دانشجویان زبان اسپانیایی بودم یکی از معضلاتی که اساتید مشاور و دبیران انجمن‌ها خصوصا آنهایی که در پردیس مرکزی نبودند همیشه در جلسات مطرح می کردند، رفت و آمد و پرداخت هزینه و زمان گذاشتن برای ثبت درخواست فعالیت‌ها بود که با راه اندازی این سامانه اتلاف وقت و هزینه بسیار کمتر شده است. جا دارد از همه همکارانم در معاونت فرهنگی که در راه اندازی و بکارگیری این سامانه با ما همراهی کردند تشکر و قدردانی کنم خصوصا جناب آقای رحمتخواه که بیشترین خدمات را از طریق این سامانه برای انجمن های علمی داشته‌اند و سرکار خانم آخوندی که با جدیت تمام پیگیرهای مربوط به راه‌اندازی و بکارگیری این پروژه را به عهده داشتند.
قبول دارید که فعالان فرهنگی باید فضای عمل بیشتری داشته باشند و در راستای مسئولیت‌پذیری بیشتر، کار تیمی و ایده‌پردازی گام‌های محکم‌تری بردارند؟
ما از وقتی که روی کار آمده‌ایم مرتباً با فعالان دانشجویی انجمن‌ها، کانون‌ها و تشکل‌ها جلسه برگزار کرده‌ایم. ما همواره مطالبه‌مان از دانشجویان ارتباط پایدار بوده است. در تمام این جلسات ما تاکید کردیم که سرمایه دانشگاه دانشجویان آن هستند و این هم به عنوان شعار نبوده است. عین واقعیت است. شما ببینید، هرچه فعالیت‌های دانشجویان از لحاظ کمی و کیفی بیشتر باشد این برای ما و دانشگاه رزومه خواهد شد و استقبال ما را به دنبال دارد. لذا اعتقاد داریم خود دانشجویان باید کارها را برمبنای علاقه‌مندی، نیازسنجی و چیزهایی که خودشان دوست دارند و صلاح می‌بینند به پیش ببرند و البته ما هم در کنار ایشان کمکشان می کنیم و این قطعا یکی از وظایف ماست.
توقعم از انجمن‌های علمی-دانشجویی بیشتر از اینهاست
در این چندماه که مدیریت فرهنگی یا همان شکوفه بهاری به شما محول شده است، فعالیت انجمن‌های علمی-دانشجویی را چگونه می‌بینید؟
ببینید تعداد انجمن‌های علمی سال گذشته ۶۳ بود که در آغاز امسال به ۶۶ انجمن افزایش یافته است. از فروردین ۹۶ تا اسفند این سال بالغ بر ۴۶۳ مورد فعالیت داشته‌اند. در جشنواره ملی حرکت سه رتبه کسب کردند. به این ترتیب که انجمن علمی-دانشجویی مدیریت دولتی انجمن برگزیده شد. انجمن علمی-دانشجویی زبان‌شناسی انجمن شایسته تقدیر شناخته شد و انجمن علمی-دانشجویی توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی انجمن شایسته تقدیر در حوزه نشریه شد. بنده از اواخر دی ماه گذشته مشغول به خدمت شدم و از این رو جا دارد به رسم ادب و انصاف از همکار گرامی و مدیر پیشین فرهنگی، جناب آقای دکتر خورسندی و همینطور سرکار خانم مومنی هم تشکر کنم که زحمات بسیاری را برای شکل گرفتن و ارتقاء این فعالیت‌ها متقبل شدند.
برگزاری اولین دیدار صمیمانه خانواده و دانشگاه که دیدار با اولیای دانشجویان عزیز بود و با حضور معاون محترم فرهنگی و رئیس محترم دانشگاه برگزار شد، دیدار و نشست با انجمن‌های علمی-دانشجویی، اولین مجمع عمومی انجمن‌های علمی، برگزاری انتخابات شورای اجرایی و تشکیل کمیته نظارت و ارزیابی انجمن‌های علمی-دانشجویی از اقداماتی بود که در سال گذشته به انجام رسید.
تعامل شما با انجمن‌های علمی-دانشجویی به چه شکلی است؟
رابطه ما با انجمن‌های علمی-دانشجویی بسیار خوب است. از این جهت که این انجمن‌ها بی‌حاشیه‌تر هستند و تمرکزشان بر کار علمی است و چارچوب آن مشخص است. اما توقع من از آنها بیشتر است. پتانسیل این انجمن‌ها خیلی بالاست. در حالی که آنها فقط روی برگزاری کارگاه‌ها متمرکز شده‌اند. در صورتی که دایره فعالیت‌هایی که انجمن‌های علمی دانشجویی می‌توانند انجام دهند خیلی گسترده است که از برگزاری همایش علمی تا کارآفرینی را دربر می‌گیرد و به همین نسبت توقع ما از این انجمن‌ها بیشتر است.
تشکل‌ها بعضی مواقع انرژی زیادی از آدم می‌گیرند
عملکرد انجمن‌های اسلامی و بسیج دانشجویی چگونه بوده است؟
تشکل‌های اسلامی با حضور چهار طیف انجمن اسلامی دانشجویان، انجمن اسلامی دانشجویان آزاداندیش و انجمن اسلامی دانشجویان مستقل و بسیج دانشجویی در حال اجرای برنامه‌های خود تحت حمایت و نظارت معاونت فرهنگی هستند که تمامی برنامه‌ها و فعالیت‌های آنها با مجوز هیئت نظارت دانشگاه است و هیچ برنامه‌ای بدون مجوز برگزار نمی‌شود. در این قسمت ملاک سنجش و ارزیابی فعالیت‌های تشکل‌ها، برنامه‌های اجرا شده و دارای مجوز هیئت نظارت است نه مواردی که تشکل‌ها بعضاً بدون داشتن مجوز در کانال‌های شخصی و غیر رسمی خود تبلیغ می‌کنند. یعنی ممکن است تشکلی برای برنامه‌ای که هنوز مجوز نگرفته است پوستری طراحی کند و در فضای مجازی و غیر رسمی سعی در جذب مخاطب داشته باشد که مواردی این چنین که مجوز هیئت نظارت را ندارند مورد تایید ما نیست و به نوعی تخلف محسوب می‌شوند. در کل باید بگویم تشکل‌ها بعضی مواقع انرژی زیادی از آدم می‌گیرند. دبیران محترم تشکل‌های ما آقایان کیان، کربلایی، رفعتی و حسین خانی اگر چه گاهی اوقات به واسطه ماهیت فعالیت‌هایشان ما را به چالش می‌کشند اما همه تعاملی نزدیک، دوستانه و بسیار خوب با ما دارند و از این بابت مسرور و سپاسگزاریم.
برگزاری اردوی راهیان نور با حضور تقریبا ۲۰۰ نفر، برگزاری مراسم فاطمیه، بزرگداشت روز زن و ولادت حضرت زهرا(س) و برگزاری انتخابات انجمن اسلامی دانشجویان از جمله برنامه‌هایی است که در اوایل ترم جاری اجرا شد.
در هفته‌های آتی هم انتخابات دیگر تشکل‌ها را پیش رو داریم. به طور خلاصه هم، از مجموع ۲۲ برنامه در دو ماه بهمن و اسفند ۹۶، نزدیک به ۹ برنامه توسط بسیج دانشجویی، هفت برنامه توسط انجمن اسلامی دانشجویان آزاداندیش، پنج برنامه توسط انجمن اسلامی دانشجویان مستقل و یک برنامه هم توسط انجمن اسلامی دانشجویان برگزار شده است.
از کانونهای فرهنگی برای ما بگویید.
ما اکنون بیش از ۱۵ کانون فرهنگی فعال داریم که با عنوان‌های کانون قرآن و عترت، کانون مهدویت، ایران‌شناسی و گردشگری، موسیقی، تئاتر، کتاب‌وکتابخوانی، خبر و رسانه، آسیب‌شناسی اجتماعی، صنایع دستی و هنرهای تجسمی، خیریه، گویندگی و اجرا، فیلم و عکس، طنز و کاریکاتور، محیط زیست، هلال احمر، شعر و ادب و همای مهر فعالیت می‌کنند. به‌زودی دو یا سه کانون دیگر به این ها اضافه خواهند شد.
این کانون‌ها در دو ماه آخر سال ۹۶ نزدیک به ۵۱ برنامه اجرا کردند که از جمله فعالیت‌های شاخص آنها می‌توان به مواردی همچون جشن‌های مناسبتی همچون نوروز، کافه مهربانی، اکران‌ها و نقد و بررسی فیلم‌های سینمایی روز، مسابقات کتابخوانی و دیگر فعالیت‌های فرهنگی اشاره کرد.
ما اعتقاد داریم که فعالیت کانون‌ها چه از لحاظ کمی و چه کیفی باید بیشتر باشد. چراکه دانشگاه علامه طباطبائی به عنوان قطب علوم انسانی باید از فضای فرهنگی خود چنین انتظاراتی داشته باشد، کما اینکه چنین انتظاراتی از دانشگاه علم و صنعت یا صنعتی شریف نمی‌رود. لذا ما دانشجویان‌مان را همواره به اجرای برنامه‌های فاخر و قوی در سطح ملی تشویق می‌کنیم. در سی و سومین جشنواره قرآن، کانون قرآن و عترت ما موفق شد تا سطح مشارکت دانشجویان را از ۶۳ نفر در سال گذشته به ۴۷۹ نفر در سال جاری برساند و برای اولین بار میزبان دبیران کانونهای قرآن و عترت سراسر کشور باشد.
کانون مهدویت دانشگاه علامه هم از فعال‌ترین کانون‌ها در سطح کشور است که فعالیت‌های فاخر و ارزنده‌ای داشته است و امسال برای اولین بار موفق شدند در سطح ملی برنامه‌ای فاخر در کنار چهره‌های هنری و فرهنگی شناخته شده در کشور در صدا و سیما برای ایام فاطمیه ارائه دهند.
کانون موسیقی هم از کانون‌هایی است که در تهیه برنامه‌های فاخر مذهبی، ارزشی و ملی و تعامل با دیگر کانون‌ها، انجمن‌ها، تشکل‌های سیاسی از جمله بسیج و همین طور هیات اصحاب عاشورایی تعاملی بسیار سازنده و اثر گذار دارد. جا دارد همینجا از همکارانم آقای نوروزی و خانم حسنلو و تمام فعالان این کانون‌ها خصوصا، آقای ربیعی، نصیری، آرین و آقابیگی نیز تشکر کنم که با جدیتی مثال زدنی در ارتقا فعالیت‌های کانون اثر‌گذار بوده‌اند.
در مجموع، کانونهای فرهنگی هم پتانسیل بالایی دارند و هم می‌توانند کارهای مفید و ماندگاری انجام دهند. با اینکه مدیریت ۱۸ کانون فرهنگی سخت است اما اکثر این کانون‌ها در حال حاضر خوب کار می‌کنند.
همکاری ما با بخش‌هایی مثل مرکز رشد و کارآفرینی باید بیشتر شود
یکی از رویکردهای دانشگاه علامه طباطبائی توجه ویژه به مهارت افزایی و کارآفرینی دانشجویان است، دیدگاه شما به عنوان بخش فرهنگی و فرهنگ‌ساز دانشگاه در این‌باره چیست؟
همانطور که می‌دانید دانشگاه علامه اولین دانشگاهی شد که این طرح را ارائه و اجرا کرد و یک قسمت این طرح هم به معاونت فرهنگی بر می‌گردد که شامل برگزاری کلاس‌های مهارت‌افزایی برای دانشجویان است.
درباره کارآفرینی می‌توان به یک نمونه از کارهایی که معاونت فرهنگی می‌تواند انجام دهد اشاره کرد؛ با توجه به اینکه یکی از بندهای آیین‌نامه انجمن‌های علمی-دانشجویی بحث کارآفرینی است، دانشجویان باید به این سمت بروند، اما دانشگاه باید زیرساخت‌های این را از لحاظ حقوقی و اداری-مالی فراهم کند. برای مثال، اگر انجمنی اقدام به درآمدزایی مرتبط با تخصص خود کرد سهم دانشجو و دانشگاه از درآمد و هزینه‌ها به چه شکل خواهد بود که باید طی یک پروسه حقوقی و مالی شفاف شود. کاری که علاوه بر رونق انجمن‌های علمی-دانشجویی به افزایش انگیزه دانشجویان در راستای کارآفرینی و حس مفید بودن نیز کمک می‌کند.
تعامل معاونت فرهنگی با مرکز رشد و کارآفرینی چگونه خواهد بود؟
اگر بخواهیم به سمت کارآفرینی و رشد مهارت‌های عملی دانشجویان برویم قطعا باید همکاری ما با مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه به خصوص برای انجمن‌های علمی-دانشجویی بیشتر باشد. یکی از مشکلاتی که ما در چنین وقت‌هایی داریم جزیره‌ای کار کردن است که کار تیمی و سیستماتیک کمتر انجام می‌شود اما ما سعی می‌کنیم این ارتباط به تدریج بیشتر شود و انجمن‌های علمی-دانشجویی را هم تشویق می‌کنیم که بیشتر به این مراکز رفت‌وآمد داشته باشند.
در مجموع، من معتقدم تمام فعالیت‌های ما باید ناظر به حل مشکلات جامعه باشد. قرار نیست که انجمن علمی-دانشجویی همه مشکلات جامعه را حل کند. یکی از مشکلات امروز جوانان ما اشتغال است. اگر در همین اندازه بخشی از مسئولیت انجمن‌های علمی-دانشجویی توجه به کارآفرینی و مهارت‌آموزی باشد بسیار موثر خواهد بود.
در این راه یکی از کارها، تقویت روحیه کار تیمی است. برای مثال ما دانشجویان را تشویق می‌کنیم که چند انجمن با هم یک کار مشترک را به انجام برسانند.
ما مدیر همه کانون‌ها، انجمن‌ها و تشکل‌ها هستیم
به طور صریح بفرمایید آیا بین کانون، تشکل یا انجمن علمی خاصی بنا به صلاح‌دیدهای فرامتنی تبعیض قایل می‌شوید؟
خیر. تبعیضی وجود ندارد. چون ماهیت فعالیت هر تشکل مشخص است. وظیفه من و همکارانم هم این است که به تک تک درخواست‌ها رسیدگی کنیم. چراکه ما مدیر بخشی از اینها نیستیم. ما مدیر همه کانون‌ها، انجمن‌ها و تشکل‌ها هستیم. با اینکه خودم در دوران دانشجویی فعال انجمن علمی بوده‌ام اما هیچ نوع تفاوتی بین فعالان دانشجویی مختلف نمی‌گذاریم و نوع فعالیت‌ها هم طوری نیست که اینها را کنار هم بچینیم.
یعنی شما فکر می‌کنید اینکه یک کانون یا انجمن یا تشکل در دوره‌ای فعالیت کمتری دارد، ناشی از کم کاری خود دانشجویان است؟
نه. این را باید از خود دانشجویان همان تشکل، کانون یا انجمن پرسید که چه مشکلاتی دارند و ما هم آسیب‌شناسی می‌کنیم. به هر حال یکی از فرآیندهای منجر به این امر این است که اعضای فعال آن تشکل فارغ‌التحصیل می‌شوند و اعضای جدید تا بیایند مستقر شوند، راه و چاه را یاد بگیرند و فعالیت‌های خود را بیشتر کنند، زمان می‌برد.
معاونت فرهنگی علاوه بر دانشجویان برای دیگر بخش‌ها از جمله کارکنان و استادان دانشگاه هم برنامه‌های فرهنگی تدارک می‌بیند؟
بله. برنامه‌هایی را در نظر داریم که در طول سال در قالب‌های مختلف برای اعضای هیئت علمی و سایر کارکنان دانشگاه عملی می‌کنیم و ان‌شاءالله با همکاری اداره رفاه دانشگاه در این راه گام‌های مثبتی برداریم.
باید روحیه کار تیمی و داوطلبانه را در خود تقویت کنیم
شما کارشناسی ارشد و دکترای رشته ادبیات و فرهنگ ها از اسپانیا دارید، لطفا از فضای فرهنگی دانشگاه بارسلون که در آن درس خوانده‌اید، برای‌مان بگویید.
بارزترین چیزی که در فضای دانشگاه آنجا ملموس بود نشاطی بود که جریان داشت. دانشکده زبان و ادبیات بارسلون که من در آنجا تحصیل می‌کردم فضای خیلی زیبایی داشت. جنب و جوشی که به طور طبیعی در جوانان وجود داشت، باعث می‌شد افراد مسن هم در محوطه آن رفت و آمد کنند. فعالیت‌های فرهنگی که توسط دانشجویان انجام می‌شد نظیر تئاتر و موسیقی و جنبش های دانشجویی بسیار زیاد بود که فضای بانشاطی را به دانشگاه می‌داد.
فضای فرهنگی دانشجویان ما را اگر مقایسه کنید، چه برداشتی می‌کنید؟
به عقیده من، فرهنگ هیئتی که در فرهنگ ما ریشه دارد اتفاقات خوبی را در طول تاریخ به دنبال داشته است. این فرهنگ که در غرب با عنوان کار تیمی و کار داوطلبانه است همیشه در فرهنگ ما بوده است و انگار آنها بیشتر از ما این فرهنگ را عملی کرده‌اند. لذا اگر فرهنگ هیئتی و کار تیمی و داوطلبانه را توسعه دهیم می‌توانیم اتفاقات خوبی را رقم بزنیم. همانطور که قرآن کریم می‌فرماید «خدا سرنوشت هیچ قومی را تغییر نمی‌دهد مگر اینکه آن قوم خود سرنوشت‌شان را تغییر بدهند».
من فکر می‌کنم از زمانی که همدلی و روحیه کار تیمی را از دست دادیم و چشم به راه تغییر دولت‌ها و جناح‌ها شدیم کار خراب شد. ما باید این فرهنگ را دوباره زنده کنیم که خودمان داوطلبانه یک ایده را در پیش بگیریم. من سفرهای زیادی داشته‌ام و بی‌تعارف می‌گویم که ما نیروی انسانی ارزنده‌ای داریم و من مدیر با این شکوفه بهاری و فرصت کمی که دارم باید تشویق کنم جوانان به این سمت بروند که روحیه فرهنگ هیئتی، کار تیمی و داوطلبانه را با هر عنوانی در خود تقویت کنند.
شما اخیراً طی دعوت‌نامه‌ای رسمی به عنوان عضو کمیته علمی شورای ارزیابی هفتمین گزارش آموزش عالی جهانی دعوت شده‌اید، این قطعاً به سابقه درخشان علمی شما باز می‌گردد، لطفا در این‌باره بفرمایید که وظیفه شما برای این همایش جهانی چیست؟
«دانشگاه جهانی، شبکه‌ای برای نوآوری» از ۷۸ کشور دنیا عضو دارد و زیر نظر دانشگاه سازمان ملل، یونسکو، انجمن دانشگاه‌های اسپانیا، دولت کاتالونیا و وزارت علوم اسپانیا فعالیت می‌کند. این نهاد هرسال گزارشی از وضعیت آموزش عالی در جهان تهیه می‌کند که برای هفتمین دوره کنفرانسی برای آماده‌سازی نسخه جدید گزارش جهانی آموزش عالی دارند و از بنده با توجه به رزومه و شناختی که داشتند از ایران دعوت کردند تا به عنوان کمیته علمی و عضو هیئت تحریریه همکاری داشته باشم.
به طور مشخص، معرفی سخنران یا نویسنده از ایران و خاورمیانه، داوری مقالات و بررسی رزومه سخنرانان و ایده‌پردازی از زوایه نگاه یک ایرانی به آموزش عالی از وظایف بنده برای این کنفرانس است و به عهده داشتن نمایندگی ایران و دانشگاه علامه طباطبائی در این کنفرانس برای من باعث افتخار است.
به نظر می‌رسد انتخاب دکتر ایرانزاده به عنوان معاون فرهنگی دانشگاه و انتخاب شما به سرپرستی مدیریت فرهنگی این معاونت، ذهن‌ها را به این سمت می‌برد که در عمل بدنه معاونت فرهنگی «ادبیاتی» شده است. به عنوان حرف آخر اگر نکته‌ای دارید بفرمایید.
یکی از چیزهایی که برای من افتخارآمیز است همکاری با جناب آقای دکتر ایرانزاده و سرکار خانم دکتر غفاری است. نه اینکه در قالب تعارف بخواهم بگویم. من همواره از بینش و منش حرفه‌ای و اخلاقی دکتر ایرانزاده یاد می‌گیرم و این خیلی مفید و لذت‌بخش است. ایشان در سمت معاونت فرهنگی واقعا به کار مسلط هستند و سعه صدر و رفعتی که دارند مثال‌زدنی است و هرچقدر که جلو می‌رویم خیلی دلگرم می‌شوم و خوشحالم که معاونت فرهنگی در دست چنین فرهیخته ی مومنی است که پندار نیکی دارد و هم نیت خیری نسبت به کارکنان، اساتید و دانشجویان دارد، هم نسبت به برند دانشگاه علامه طباطبائی تعصب خاص دارند.
سرکار خانم دکتر غفاری (مدیر نظارت و ارزیابی معاونت فرهنگی دانشگاه) هم از لحاظ تخصص حقوقی که به عنوان استاد این رشته دارند در بخش بررسی آیین‌نامه‌ها، نظارت و ارزیابی‌ها تسلط فوق‌العاده‌ای دارند و خیال ما از این قسمت راحت است. منش ایشان هم برای بنده آموزنده و مسرت‌بخش است.
و نکته آخر این که از اعتماد و حمایتی که همکاران بنده خصوصاً جناب آقای دکتر ایرانزاده و رئیس محترم دانشگاه نسبت به بنده داشته اند سپاسگزارم و احساس غرور می‌کنم و امیدوارم بتوانم به نحوی شایسته پاسخگوی اعتماد این عزیزان و خدمتگزار همکاران و دانشجویان عزیز باشم و یادآوری کنم که کار فرهنگی نیازمند صبر، سعه صدر، مشارکت و تعامل سازنده همه دلسوزان و حضور فعال و همکاری همه جانبه آنان است.
سروش
نظر شما :