پنل هم‌اندیشی «تحلیل وضعیت اجتماعی و فرهنگی و ارتباط آن با تحریم» برگزار شد
نشست هم‌اندیشی با موضوع «تحلیل وضعیت اجتماعی، فرهنگی دانشگاهها و ارتباط آن با تحریم»، به عنوان دومین نشست تخصصی ذیل نشست هم‌اندیشی رؤسای دانشگاهها امروز دوشنبه ۱۷ تیرماه با سخنرانی غلامرضا غفاری، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی، مهناز ملانظری، رئیس دانشگاه الزهرا(س) و جمال عرف، معاون سیاسی وزارت کشور برگزار شد.
در نشست هم‌اندیشی «تحلیل وضعیت اجتماعی، فرهنگی و ارتباط آن با تحریم»، که به دبیری دکتر غلامرضا غفاری معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم در دانشگاه الزهرا (س) برگزار شد، دکتر حسین سلیمی رئیس دانشگاه علامه طباطبایی، حجت الاسلام و المسلمین دکتر مصطفی رستمی رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، دکتر مهناز ملانظری رییس دانشگاه الزهرا (س)، دکتر فلاح معاون وزیر اطلاعات و دکتر الفت معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه حضور داشتند.
در این هم‌اندیشی پیرامون شناسایی نقاط آسیب‌پذیر و التهاب‌آفرین، دغدغه‌ها و حساسیت‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، ضرورت و نقش سرمایه‌های اجتماعی و نمادین در کمک به رفع چالش‌های ملی و تقویت همبستگی ملی، سیاست‌ها و برنامه‌های دولت در کمک به کاهش نقاط آسیب‌پذیر و التهاب‌آفرین و نقش مؤسسات آموزش عالی و پژوهش و فناوری در کمک به ایجاد فضای نشاط و امید در جامعه، گفت‌وگو و تبادل‌نظر شد.
دکتر غفاری با اشاره به شرایط تحریم و وضعیت فرهنگی حاکم بر جامعه گفت: این شرایط اقتضات و ویژگی‌های خود را دارد و این ویژگی‌ها برآمده از تجربه ۴۰ ساله کشور پس از انقلاب و مدرنیته شدن جامعه ایران است که مسائل و مشکلات خاص خود را دارد و به تعبیری ما در شرایط حاضر از فرصت‌های خاصی برخوردار هستیم که باید به این فرصت‌ها توجه کنیم.
وی در ادامه افزود: جامعه ایران به طبع تغییرات بسیار و پیامدهای بعد از انقلاب و طی کردن دوران ۸ ساله جنگ تحمیلی با مشکلات خاصی روبه‌رو است و توجه به این مشکلات، ذخیره علمی و دانشی و فرهیختگی بخش دانشگاهی کشور را می‌طلبد تا نقش خود را در حل مشکلات در این برهه زمانی از جهت فرهنگی و تحریم به طور کامل ایفا کنند.
لزوم شکل‌گیری یک اجماع و گفتمان کلان در حراست از جایگاه و کیان دانشگاه
دکتر حسین سلیمی رئیس دانشگاه علامه طباطبایی بر لزوم شکل‌گیری یک اجماع و گفتمان کلان در حراست از جایگاه و کیان دانشگاه تأکید کرد و گفت: دانشگاهها نماد عقلانیت در جامعه است؛ دانشگاه ها را تقویت کنید تا ابرچالش های کشور را حل کنند.
وی با بیان اینکه متاسفانه گاهی مشکلات اصلی کشور ما حوزه بانک، صنعت و ساختارهای اقتصادی خلاصه می‌کنند در حالی که ممکن است ما با مسائل شدیدتر و عمیق‌تر از این موضوعات را داریم و باید به ان پرداخته شود، گفت: یکی از این مسایل کاهش سرمایه اجتماعی است، این سرمایه در جامعه درست معنا نشده است. این در حالی است که جامعه بر اساس سرمایه اجتماعی قوام پیدا می کند، مجموعه ای از نظام باورها، اعتماد و انگیزش ها را شامل می شود.
دکتر سلیمی در ادامه تصریح کرد: سرمایه اجتماعی به عنوان یک پدیده در جامعه ما در حال کاهش است و این مسئله با گفتمان سازی قابل حل نیست، چرا که گفتمان ساختنی نیست یک نظام باور است که در طول تاریخ شکل می گیرد، با خط تولید کارخانه متفاوت است، ما در شرایطی که با پدیده ترک برداشتن سرمایه اجتماعی مواجهیم با پدیده ای مواجه هستیم که نطفه آن در دانشگاهها با عنوان گروههای فشار جدید مواجهیم؛ گروه‌هایی که درصد خشونت آن ممکن است فیزیکی نباشد اما فشار آن بسیار شدید تر از فشار فیزیکی است.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی تاکید کرد: وقتی سرمایه اجتماعی کاهش می یابد، خشونت گروههای فشار بیشتر و بیشتر می شود؛ اما حل این معضلات جامعه از سوی دانشگاهها در صورتی تحقق می یابد که این نهاد تقویت شود.
به گفته دکتر سلیمی، ما در جامعه هم با تهاجم هدفمند به نهاد دانشگاه مواجهیم؛ به گونه ای که برخی با ساخت یک کلیپ سه دقیقه ای درخصوص تقلب علمی این موضوع را بزرگنمایی می‌کند و دانشگاهها را بی اعتبار می نماید.
دکتر سلیمی گفت: دانشگاه نماد عقلانیت نمادین، فعال و تاثیرگذار است، تهاجمی که به این نهاد شده و می شود ما مسئولان دانشگاهها را با پدیده جدیدی به عنوان تقلیل گرایی مدیریتی مواجه کرده‌است.
به گفته وی، دانشگاه نه تنها باید از زیر تهاجم های فعلی خارج شود، اگر این نهاد دانشگاه تقویت شود ما به مسئولان قول خواهیم داد به جنگ مشکلات بزرگ‌تر از اقتصاد و خودرو یعنی از دست رفتن سرمایه اجتماعی خواهیم پرداخت.
وی افزود: همانگونه که مقام معظم رهبری در جلسه ماه رمضان با استادان دانشگاه ها تاکید داشتند، باید از نهاد دانشگاه در مقابل مستکبران که می خواهند نهاد دانشگاه را زیر سوال ببرند، دفاع شود.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی تاکید کرد: اگر به دانشگاهها اعتماد و از حریم آنها پاسداری شود، می توانیم بیشتر نقش آفرینی کنیم.
به گفته وی، سوال من از وزیر کشور این است حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیارد تومان از پول مبارزه با آسیب های اجتماعی در اختیار این بخش قرار دارد آیا این وزارتخانه حاضر شدند بخشی از این بودجه را در اختیار دانشگاهها قرار بدهند که به‌طور جدی در حوزه پژوهش های آسیب های اجتماعی به سیستم های دانشگاهی تزریق کنند، آیا دستگاههای اجرایی حاضر شدند ۲۰ هزار میلیارد تومان بودجه پژوهشی کشور را برای مقابله با حاشیه نشینی، فقر و غیره به دانشگاه ها بدهند تا ما از این حالت انفعال و تقلیل گرایی مدیریتی خارج شویم و به سمت حل مشکلات اجتماعی کشور برویم.
وی به یکی از مهم ترین مطالبه جامعه دانشگاهی اشاره کرد و گفت: یکی از این مطالبات این است آیا می شود روزی مسئولان دانشگاه برای حل مسائل سیاسی خود با یک نهاد اصلی یا با یک شبکه ای از نهادها مواجه باشند و تکلیف خود را روشن کنند. متاسفانه این پرسش همچنان بی پاسخ مانده است.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی گفت: آیا فقط دانشگاهها باید فقط آستانه تحمل خود را بالا ببرند، وقتی رهبری از ما می خواهند انسان های پرنشاط تربیت کنیم در دایره منع‌های فعلی می توانیم انسان های پرنشاط تربیت کنیم؛ چگونه باید از بند گروههای فشار جدید رها شویم، امیدواریم این نشست ها کمک کند هم از زیر هجمه های دانشگاه خارج شدیم، هم از تقلیل گرایی مدیریتی خارج شویم و هم به یک هماهنگی و امکاناتی برسیم که نقش خود را ایفا کنیم. دانشگاهها می توانند مبدا امیدهایی شوند که می تواند در جامعه به عنوان نماد اعتماد در جامعه تقلی می شوند.
هر گاه فضا و زمینه را فراهم کردیم، دانشگاهها موثر بودند
حجت الاسلام و المسلمین دکتر مصطفی رستمی رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها گفت: دانشگاهها باید درخصوص مقابله با تحریمها سامان‌یافته و مجهز شوند و رویکردهای دانشگاه نشان می‌دهد، هر گاه فضا و زمینه را فراهم کردیم، دانشگاهها موثر بودند.
وی با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی نقشی در تشدید تحریمها ندارد، اظهار داشت: کشور ما سالهاست با جریان‌های سلطه‌گر مواجه بوده و با کشورهای استعماری مقابله کرده است. کسی منکر نیست که تحریمها از مهم ترین کانون‌های تولید مسئله در کشور ما است؛ در واقع خیلی مسئله آفرین و مسئله زا است.
حجت الاسلام و المسلمین رستمی با تاکید بر اینکه یکی از سخت‌ترین تحریمها بر کشور تحمیل شده است، تصریح کرد: بر این اساس باید بپرسیم که رویکردهای دانشگاهها تغییر کرده است. متاسفانه دانشگاهها سامان یافته و مجهز نشده‌اند. رویکردهای دانشگاه نشان می‌دهد، هر گاه فضا و زمینه را فراهم کردیم، دانشگاهها موثر بودند.
وی افزود: ما امروز مسئله جنگ نداریم و نشانه‌های وقوع جنگ را در کشور نمی‌بینیم. مسئله دان‌های امنیت کشور با دانشگاه باید همکاری کنند.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها بیان کرد: متأسفانه ما دستاوردهای جمهوری اسلامی را به نسل جوان منتقل نکرده‌ایم. دانشگاه‌های ما متناسب با تحریم آرایش نداشته‌اند. علیرغم اینکه تحریم سفره مردم و رفاه را تحت تاثیر قرار داده، اما تحریم‌کنندگان در اصل به دنبال هدف گرفتن اعتماد، امید و ارمان در کشور هستند. همچنین نسل چهارم گروه اصلی این تهاجم است. ما دوران سختی را تحمل کرده‌ایم و لزوم زحمت و تلاش را دیده‌ایم. نظام آموزش و پرورش و آموزش عالی متناسب با مشکلات امروزمان نیست.
نگاه به دانشگاه باید به عنوان سرمایه گذار اجتماعی باشد
دکتر مهناز ملانظری رئیس دانشگاه الزهرا (س) گفت: باید به دانشگاه به عنوان یک سرمایه گذاری اجتماعی نگاه شود. اینکه گفته می‌شود سرمایه گذاری در دانشگاه ها برای جامعه موثر نیست برداشت نادرستی از دانشگاه است.
وی اظهار کرد: دانشگاه ها به اندازه کافی مظلوم هستند زمانی که کاری از دانشگاه خواسته می شود دانشگاه آن را پذیرفته و انجام می دهد.اگر دانشگاه محل اعتماد است و نسخه ای را باید تجویز کند همه زیر و بم های آن باید رعایت شود دانشگاه ها این توان را دارند که در بحث تاب آوری جوانان کار کنند.
وی همچنین افزود: دانشگاه ها در فرآیند پژوهش های روان شناختی نیز کارهای موثری انجام می دهند. جوانی که به دانشگاه می آید از مسیر جامعه عبور می کند و پا به دانشگاه می گذارد.
رئیس دانشگاه الزهرا (س) تصریح کرد: اگر کمک کنیم که دانشجو امنیت روانی و سلامت روانی آن اصلاح شود هر کدام از این دانشجویان به عنوان مدیران کشور و پدر و مادران آینده هستند که می توانند برای کشور موثر باشند.
وی ادامه داد: باید باور کنیم دانشگاه ها می توانند در مسائل مختلف نظر دهند به دانشگاه ها باید به عنوان یک سرمایه گذار اجتماعی نگاه شود نه اینکه سرمایه گذاری در دانشگاه ها بشود و بعد عنوان شود که برای جامعه موثر نبوده است.
دکتر ملانظری خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم تمدن سازی را به علم و پژوهش وابسته دانستند. علم و پژوهش در دانشگاه اتفاق می افتد و نیاز به زیرساخت دارد و نگاه مقطعی تاثیرگذار نبوده و نیاز به سرمایه گذاری و صبر و حوصله دارد.
وی ادامه داد: هر موضوعی را که به آن توجه شود در دانشگاه می توانیم درو کنیم کاشتی که باید با آبیاری هدفمند به دست بیاید نیازمند توجه است. قطعاً نیازمند آن هستیم که در نگاه به دانشگاه تجدیدنظر شود.
دکتر ملانظری گفت: باید به دانشگاه اعتماد کرده و در آن سرمایه گذاری کنیم و امیدواریم بتوانیم با این راهکارها دانشگاهی داشته باشیم که بتواند اندیشه های مختلف را در کنار هم داشته باشد.
سروش
نظر شما :